Hiện nay, mô hình thông tin xây dựng – Building Information Modeling (BIM) được xem là yêu cầu tiên quyết để triển khai các dự án công trình đạt chuẩn. BIM cũng được liệt kê vào hạng mục bắt buộc đối với các công trình cấp I, cấp đặc biệt của các dự án đầu tư xây dựng mới sử dụng vốn đầu tư công tại Việt Nam từ năm 2023.

Để sử dụng BIM cho đúng thì việc hiểu và nắm rõ các thuật ngữ BIM là rất quan trọng. Dưới đây FastCons đã tổng hợp 50 thuật ngữ BIM phổ biến thường gặp, kèm giải thích ngắn gọn để bạn nắm được những thông tin cơ bản nhất, mời bạn đọc tham khảo ngay dưới đây.

1. BIM 3D

BIM 3D là mô hình thể hiện ba chiều địa lý của cấu trúc tòa nhà, từ bản vẽ kiến trúc, kết cấu, điện, nước,… Giúp các bên liên quan hình dung được cấu trúc của tòa nhà trước khi bắt đầu dự án.

2. BIM 4D

BIM 4D là mô hình kết hợp thông tin từ mô hình số hóa ba chiều (3D) với yếu tố thời gian để quản lý tiến độ dự án xây dựng. Các nhà quản lý có thể theo dõi quá trình thi công theo thời gian thực thông qua các hình ảnh, video trực quan về công trình. 

3. BIM 5D

Thuật ngữ BIM 5D được phát triển từ BIM 4D bằng cách tích hợp yếu tố chi phí vào mô hình thông tin xây dựng, giúp doanh nghiệp quản lý ngân sách, dự toán chi phí và tối ưu hóa quá trình xây dựng dự án.

4. BIM 6D

Là một nâng cấp của mô hình 5D BIM, bổ sung khía cạnh quản lý vận hành, tính toán mức tiêu thụ năng lượng của tòa nhà trước khi thi công và bảo trì khi dự án hoàn thành. BIM 6D được doanh nghiệp ứng dụng để quản lý vòng đời dự án, tối ưu hóa quản lý tài sản, và duy trì hiệu suất vận hành công trình xây dựng theo thời gian. 

5. BIM 7D

Mục đích của 7D BIM là tạo ra một bản sao kỹ thuật số của mô hình ảo kết nối với phần mềm quản lý vận hành (FM) để tính toán và lên kế hoạch bảo trì và cải tạo trong nhiều năm nhằm giảm các chi phí liên quan trong suốt vòng đời của tài sản được xây dựng. 

6. BIM 8D

Mô hình này kết hợp với công nghệ AR/VR nhằm hình dung hóa toàn bộ công trình trước khi bắt đầu xây dựng và tính toán trước tất cả các tình huống và mối nguy tiềm ẩn có thể xảy ra.

7. BIM 9D

Bim 9D đi theo cách tiếp cận tinh gọn trong xây dựng công trình để quản lý tài nguyên và nguyên liệu thô một cách hiệu quả, giảm thiểu chất thải và thậm chí xử lý chất thải xây dựng thành thứ có giá trị gia tăng.

8. BIM 10D

10D BIM là một mô hình vượt ra ngoài một ngành xây dựng và nhằm mục đích tăng năng suất của toàn ngành xây dựng bằng cách tích hợp các công nghệ mới và tất cả các dữ liệu, quy trình có sẵn (vật lý, kinh doanh, môi trường, v.v.)

9. Asset Information Model (AIM)

Thuật ngữ BIM AIM là mô hình thu thập dữ liệu và thông tin cần thiết để hỗ trợ quản lý tài sản. AIM chứa các dữ liệu về quy trình vận hành, lịch trình bảo trì, hướng dẫn sử dụng, tài liệu kỹ thuật và các thông tin liên quan khác để giúp các bên liên quan có thể sử dụng công trình hiệu quả sau khi hoàn thành.

10. Industry Foundation Classes (IFC)

IFC là một định dạng tệp chuẩn trong lĩnh vực BIM được sử dụng để chia sẻ và trao đổi thông tin giữa các phần mềm và công cụ BIM khác nhau. Với IFC, các dữ liệu về mô hình, tài liệu kỹ thuật, quản lý dự án và nhiều khía cạnh khác của dự án có thể được chia sẻ một cách dễ dàng và chính xác.

11. BIM Collaboration Format (BCF)

BCF là định dạng tệp mở dựa trên XML cho phép thêm các nhận xét vào mô hình BIM theo chuẩn IFC. BCF hỗ trợ các thành viên trong nhóm dự án tạo ra các bản ghi về vấn đề hoặc lỗi liên quan đến thiết kế, xây dựng, hay quản lý dự án và lưu trữ chúng trong các tệp tin BCF. Các bản ghi này có thể chứa thông tin về vị trí trong mô hình 3D, mô tả vấn đề, hình ảnh minh họa, trạng thái hiện tại của vấn đề và người phụ trách xử lý. Giao thức của BCF được thiết kế để hỗ trợ quá trình trao đổi thông tin giữa các phần mềm BIM và các công cụ quản lý dự án khác nhau.  

12. BIM Execution Plan (BEP)

BEP là kế hoạch phát triển dự án tiêu chuẩn được các chủ đầu tư hay nhà thầu chuẩn bị để làm cơ sở cho việc thực hiện BIM trước và sau khi ký hợp đồng dự án. 

13. BIM maturity levels

BIM maturity levels là một khái niệm để đo lường mức độ phát triển và sử dụng Building Information Modeling (BIM) trong một dự án xây dựng. Cấp độ thành thạo này giúp xác định mức độ tiến bộ trong việc áp dụng BIM, từ sự nhận thức cơ bản đến sự tích hợp và tối ưu hóa toàn diện.

14. BIM protocol

Giao thức BIM được sử dụng để xác định các quy tắc, tiêu chuẩn và quy trình cụ thể của việc sử dụng BIM trong dự án, đảm bảo các bên liên quan hiểu rõ cách làm việc với BIM và tuân thủ các nguyên tắc đã được định rõ. BIM protocol thường đi kèm với hợp đồng hoặc thỏa thuận giữa các bên tham gia dự án như chủ đầu tư, kiến trúc sư, kỹ sư xây dựng, nhà thầu,…

15. CAD (Computer Aided Design)

CAD là một phần mềm và công nghệ được sử dụng để tạo và chỉnh sửa các bản vẽ kỹ thuật và mô hình hai chiều (2D) hoặc ba chiều (3D). CAD giúp cải thiện sự chính xác, tăng tốc độ và giảm thiểu sai sót trong quá trình thiết kế và sản xuất.

16. Common Data Environment (CDE)

CDE là một nền tảng hoặc hệ thống để trao đổi, lưu trữ và quản lý tất cả thông tin liên quan đến dự án. Bao gồm các tệp tin BIM, bản vẽ, mô hình và tài liệu liên quan khác. CDE cho phép các thành viên trong nhóm dự án có thể truy cập và sử dụng các thông tin khi cần thiết.

17. Construction Operations Building Information Exchange (COBie)

Là định dạng dữ liệu bảng tính của các mô hình thông tin xây dựng tập trung vào việc phân phối dữ liệu tài sản thay vì thông tin hình học công trình. COBie chuyển giao dữ liệu có cấu trúc về tài sản và thông tin quản lý cho người quản lý tài sản, bảo trì và vận hành sau khi dự án xây dựng hoàn thành.

18. Employer’s Information Requirements (EIR)

EIR mô tả các yêu cầu cụ thể về thông tin và dữ liệu BIM mà chủ đầu tư mong đợi từ dự án, bao gồm cả định dạng tệp, tiêu chuẩn dữ liệu, cách trình bày thông tin và các yêu cầu khác. EIR cũng có thể gồm các yêu cầu liên quan đến quá trình sử dụng BIM trong thi công, quản lý tài sản và bảo trì sau khi hoàn thành.

19.  iBIM 

Mô hình Thông tin Xây dựng Tích hợp, hoặc Cấp độ BIM Level 

20. Information management process (IMP)

Là một tập hợp các quy trình, phương pháp và tiêu chuẩn được sử dụng để quản lý thông tin trong quá trình xây dựng và quản lý dự án. IMP là một phần quan trọng của việc áp dụng BIM nhằm đảm bảo các thông tin liên quan đến dự án được quản lý hiệu quả và có cấu trúc.

21. BIM Level 0

Thiết kế được hỗ trợ bởi CAD thông qua các đường nét và văn bản để tạo ra các bản vẽ 2D và trao đổi thông tin trên giấy hoặc điện tử nhưng không có các tiêu chuẩn và quy trình thống nhất. Các thông tin không được tích hợp hoặc liên kết với nhau theo cách thức mà BIM cung cấp.

22. BIM Level 1

Thiết kế được hỗ trợ bởi CAD trong bản vẽ 2D hoặc 3D với một số dữ liệu thông tin ghi chú đính kèm. Các dữ liệu được chia sẻ và quản lý theo một số tiêu chuẩn nhất định, tuy nhiên, nó vẫn chưa đạt được các lợi ích to lớn trong việc tích hợp thông tin và quản lý dự án toàn diện thông qua BIM.

23. BIM Level 2

BIM Level 2 cải thiện độ chính xác và tăng hiệu suất trong quá trình xây dựng và quản lý dự án thông qua sử dụng BIM 3D, 4D, 5D và sử dụng các phần mềm quản lý dự án và hệ thống quản lý thông tin dự án.

24. BIM Level 3

Là một mô hình làm việc hợp tác bao gồm mô hình dự án 3D kết hợp với các thông tin tiến độ xây dựng (4D), chi phí (5D) và quản lý vòng đời của cả dự án (6D) – kết hợp với các công đoạn bảo trì, thay thế các đối tượng trong dự án.

25. Level of definition: 

Thuật ngữ BIM tổng thể mô tả mức độ mô hình chi tiết và mức độ thông tin chi tiết

26. Level of model detail (LOD): 

Thuật ngữ BIM này được sử dụng để mô tả mức độ chi tiết thông tin và độ dài của các yếu tố trong mô hình, cho phép mọi người hiểu rõ mức độ hoàn thiện và mức độ chính xác của mô hình thông tin BIM.

27. Level of model information (LOI)

Tương tự như LOD, LOI đề cập đến mức độ chi tiết và chính xác của thông tin trong mô hình 3D của dự án.

28. PAS 1192-2: Thông số kỹ thuật quản lý thông tin cho giai đoạn vốn, phân phối của các dự án xây dựng sử dụng mô hình hóa thông tin xây dựng. 

29. PAS 1192-3: Thông số kỹ thuật quản lý thông tin cho giai đoạn vận hành của các dự án xây dựng sử dụng các mô hình thông tin xây dựng. 

30. PAS 1192-5: Đặc tính kỹ thuật xây dựng mô hình thông tin xây dựng bảo mật, môi trường xây dựng kỹ thuật số và quản lý tài sản thông minh. 

31. Project execution plan (PEP)

Thiết lập chiến lược tổng thể để quản lý một dự án, mô tả các chính sách, thủ tục và các ưu tiên sẽ được thông qua. 

32. Project implementation plan (PIP) 

Bản trình bày liên quan đến năng lực IT và nhân lực của nhà cung cấp để cung cấp EIR đệ trình (như là một phần của Hợp đồng BIM trước khi thi hành) bởi mỗi tổ chức đấu thầu cho dự án.

33. Project information model (PIM) 

Thuật ngữ BIM – PIM thường chứa các thông tin và dữ liệu liên quan đến quá trình xây dựng và vận hành dự án. Bao gồm cả mô hình 3D của dự án, thông tin về các yếu tố xây dựng, tài liệu kỹ thuật, lịch trình thi công, dữ liệu thời gian, dữ liệu chi phí, và nhiều khía cạnh khác của dự án.

34. xBIM (eXtensible Building Information Modelling)

Một công cụ phát triển phần mềm mã nguồn mở cho phép các nhà phát triển đọc, khởi tạo và xem BIM ở định dạng IFC.

19 ký hiệu khác thường sử dụng trong BIM

Trên đây là hơn 50 thuật ngữ BIM và ký hiệu quan trọng liên quan đến BIM, hy vọng sẽ giúp các kỹ sư, kiến trúc sư, nhà quản lý dự án có thêm kiến thức để dễ dàng tìm hiểu và ứng dụng công nghệ BIM hiệu quả hơn. 

Tìm hiểu thêm các kiến thức hữu ích, chuyên sâu về BIM trong quản lý dự án xây dựng qua các bài viết: 

• Tài liệu Đào tạo bồi dưỡng kiến thức áp dụng BIM (tải về miễn phí)
• Kiến thức đầy đủ về BIM trong quản lý dự án xây dựng
• Công nghệ BIM giúp đẩy nhanh tiến độ, giảm chi phí xây dựng
• Tham khảo danh mục gần 100 phần mềm và công cụ BIM 

Quý doanh nghiệp quan tâm đến giải pháp FastCons, vui lòng liên hệ Hotline 0983 089 715 hoặc điền thông tin vào Form đăng ký dưới đây để nhận Tư vấn Miễn phí & Demo 1-1 phần mềm.